Konijn

Konijnen zijn erg gevoelig voor stress wat bij hen direct een negatief effect op de gezondheid kan hebben. Daarom is het, afhankelijk van het karakter van uw konijn, verstandig om het vervoer in een vervoersmandje en de rit in de auto te trainen en zo uw konijn hieraan te laten wennen. Wanneer het dan echt een keer tijd is voor een bezoekje aan de dierenarts, zal uw konijn zo min mogelijk last hebben van stress.

Vervoer

Enkele tips om het vervoer van uw konijn zo aangenaam mogelijk te maken

• Maak gebruik van een stevige en veilige vervoersmand
• Heeft u meerdere konijnen thuis? Neem dan een vriendje van uw konijn mee tijdens uw bezoek zodat ze elkaar gezelschap kunnen houden.
• Zorg dat er eten beschikbaar is in het vervoersmandje
• Plaats een dekentje in de mand, dit geeft uw konijn meer grip en mogelijkheid om zich lekker te verstoppen.
• Komt uw konijn voor een (operatieve) ingreep? Zorg dan dat er geen stro of zaagsel ligt als bodembedekking in het vervoersmandje, maar ook thuis. Stro of zaagsel kan irritatie en zelfs ontstekingen veroorzaken bij de operatiewond. Tot de wond volledig geheeld is kunt u beter kranten of doeken gebruiken als bodembedekking.

Tijdens uw bezoek

De wachtruimtes zijn voorzien van speciale plekken waar u vervoersmandjes kunt plaatsen. Deze zijn wat hoger geplaatst zodat uw konijn hoog zit. Dit geeft vaak een veilig gevoel en voorkomt dat een nieuwsgierige hond zo zijn neus tegen uw vervoersmandje aandrukt. Hier kan uw konijn van schikken en dit veroorzaakt stress, wat we juist willen voorkomen. Maak dus gerust gebruik van de hoger gelegen plekken waar u de vervoersmandjes op kunt plaatsen.

Preventieve gezondheidszorg

Natuurlijk is het belangrijk om uw konijn te helpen als hij of zij ziek is. Gelukkig kunt u met behulp van preventieve gezondheidszorg uw konijn de beste kans geeft om ernstige ziekte te voorkomen. Denk hierbij aan:

Voeding

Een uitgebalanceerde brok/biks geeft uw konijn alle voedingsstoffen die hij/zij nodig heeft voor een goede ondersteuning van de gezondheid. Naast de biks is het belangrijk dat uw konijn onbeperkt toegang heeft tot schoon hooi zodat de darmen in beweging blijven, uw konijn de nodige vezels binnen krijgt en de tanden en kiezen op deze manier op een natuurlijke manier geslepen blijven. Af en toe groenvoer is een extra beloning voor uw konijn, maar met biks en hooi als basis is dit meer een verwennerij dan nodig voor de gezondheid. Let erop dat u uw konijn langzaam laat wennen aan groenvoer, anders raken de darmen overstuur. Enkele voorbeelden van groente en fruit dat geschikt is voor uw konijn zijn: witlof, andijvie, appel, broccoli, koolrabi en veldsla. Zorg uiteraard altijd voor voldoende schoon water in een stevige, stenen bak.

Wat u het beste niet kunt geven zijn onder andere mineraablokken of zoutblokken. Grote hoeveelheden zout zijn niet alleen giftig, ze kunnen ook blaasstenen veroorzaken. Verder is het geven van prei, ui, bieslook. Bonen, erwten, maïs, spuitjes en vaste kool ook af te raden.

Gezondheidscontroles

Net als bij een hond en kat is het verstandig om uw konijn minstens één keer per jaar volledig te laten nakijken door de dierenarts. De dierenarts controleert de algehele conditie van uw konijn, luistert naar de longen, darmen en controleert het gebit, de pols, gewichtstoestand et cetera. Door samen met u de gezondheid van uw konijn te bespreken kunnen we samen tijdige signalen van eventuele afwijkingen in de gezondheid oppikken.   

Vaccinaties

In Nederland komen een aantal zeer besmettelijke ziekten voor die levensbedreigend zijn voor konijnen. Dit gaat om Myxomatose, RHD/VHS type 1 en 2.

Myxomatose

Dit is een zeer besmettelijke ziekte die behoort tot het pokkenvirus. Het verspreidt zich door direct contact of door stekende insecten zoals muggen en vlooien. Symptomen van myxomatose zijn onder andere:

• Zwellingen en rode omranding bij de ogen en mond
• Niezen en snot
• Infectie rond de neus
• Tumorgroei
• Mogelijk koorts
• Verminderde eetlust
• Algehele malaise
• Blindheid
• Longontsteking

RHD (Rabbit Haemorrhagic Disease) of VHD (Viral Haemorrhagic Disease)

Ook dit is een zeer besmettelijke ziekte die zich snel verspreid door direct contract, contact met besmet materiaal zoals bodembedekking, maar ook kleding en schoenzolen en door stekende insecten. Het virus kan lang overleven op bijvoorbeeld kleding of schoenen en is bestand tegen vorst. Daarom komt ook deze ziekte niet alleen bij wilde konijnen voor, maar ook bij de konijnen die in of om het huis leven.
RHD/VHD is een ziekte die zich snel vordert. Het veroorzaakt een leverinfectie welke bloedingen van verschillende organen als gevolg heeft. Het konijn bloedt dus in principe inwendig dood.
Afhankelijk van het verloop van de ziekte lijkt het konijn vaak prima in orde tot het plotseling komt te overlijden. Enige symptomen die een konijn kan vertonen zijn:

• Verminderde activiteit
• Verminderde eetlust
• Slechte coördinatie/dronkemansgang
• Benauwdheid
• Diarree of verstopping
• Epilepsie
• Bloedneus
• Schreeuwen

Voor zowel myxomatose als RHD type 1 en 2 is geen behandeling mogelijk. De ziektes vorderen snel en zijn vrijwel altijd dodelijk. Daarom is het van groot belang om uw konijn één keer per jaar preventief te laten vaccineren.

Bescherming tegen parasieten

Helaas zijn ook konijnen bevattelijk voor een vlooieninfectie en kunnen ze gebeten worden door teken. U kunt uw konijn met behulp van druppels preventief beschermen.

Konijnen zijn, vooral in het voorjaar en in de zomer, erg bevattelijk voor een madenziekte, oftewel Myiasis. Dit ontstaat wanneer vliegen hun eitjes leggen op wondjes maar ook kop ontstoken, geïrriteerde of natte huid wat vaak voorkomt wanneer een konijn last heeft van ‘plakpoep’; aangekoekte ontlasting. Dit is de perfecte broedplaats voor de eitjes. De eitjes komen uit en de larven kruipen naar het onderliggende weefsel om zich verder te ontwikkelen. Dit is ontzettend pijnlijk voor het konijn en verloopt vaak snel. Helaas is het niet ongewoon dat de wond in korte tijd (tijd van enkele dagen) al dusdanig vergevorderd is dat het konijn uit zijn of haar lijden verlost moet worden.

Symptomen van myiasis zijn:

• Vieze achterhand
• Verminderde eetlust door pijn
• Sloomheid
• Vermagering
• Wonden
• Aanwezigheid van maden

Mocht u één van de verschijnselen opmerken of twijfelen, neem altijd contact op met de kliniek zodat we u kunnen adviseren.

Gebit

In het gebit van een konijn staan de tanden en kiezen perfect op elkaar. Indien de stand van het gebit afwijkend is zal dit problemen gaan veroorzaken. De tanden worden bij een verkeerde stand van het gebit niet geslepen waardoor ze blijven groeien. Dit heet ‘olifantstanden’ en zit een konijn ontzettend in de weg bij het eten. Het is mogelijk om de tanden te slijpen, maar dit zal dan regelmatig moeten gebeuren. Een andere optie is om ze te verwijderen.

Bij een incorrecte stand van het gebit is de kans ook groot dat de kiezen verkeerd zullen slijpen. Dit resulteert vaak in het ontstaan van haken op de kiezen welke vervolgens in de wang of tong prikken. Dit is erg pijnlijk en hierdoor gaat het konijn minder eten. Omdat de darmen van een konijn ontzettend gevoelig zijn is het van belang dat ze geen dag zonder eten gaan. Neem daarom, ook bij twijfel, altijd contact op met de dierenarts.

Het aanbieden van een onbeperkte hoeveelheid hooi stimuleert knagen wat het correct slijpen van de gebitselementen bevorderd. Ook zou u een wilgentak kunnen aanbieden, die stimuleert het knagen en is rijk aan vezels. 

Voortplanting 

Het is verstandig om u goed te laten informeren over sterilisatie of castratie van uw konijn. Zowel bij een rammelaar als bij een voedster spreek je in feite over een ‘castratie’; namelijk het volledig verwijderen van de voortplantingsorganen zoals de baarmoeder en eierstokken of de teelballen.

Enkele te overwegen punten;

• Vruchtbaarheid. Konijnen kunnen al vanaf een leeftijd van 3-5 maanden vruchtbaar zijn. Wanneer een voedster en een ram bij elkaar zitten, dan kan castratie een ongewenste dracht helpen voorkomen.
• Gezondheid. Vooral bij voedsters kan een castratie baarmoederproblemen zoals tumorgroei en ontstekingen helpen voorkomen. Vanaf 4 jaar ontwikkelt 50-80% van de ongecastreerde voedsters een vorm van baarmoederkanker.
• Gedrag. Zowel voedsters als rammelaars kunnen (seksueel) dominant of agressief gedrag vertonen welke minder kan worden na een castratie.

Afhankelijk van het ras kan een konijn vanaf een leeftijd van 5/6 maanden gecastreerd worden.

Curatieve zorg

Konijnen zijn erg gevoelige dieren. Daarom is het snel signaleren van eventuele gezondheidsklachten essentieel in het tijdig ingrijpen bij ziekte en zo erger te voorkomen. Wij geven u graag wat meer informatie over verschillende signalen waar u op kunt letten.

Huid & vacht

De conditie van de vacht en de huid van uw konijn kan u het een en ander vertellen over de gezondheid. Controleer de vacht daarom op aanwezigheid van parasieten, natte ontlasting, luizen, schilfers, roodheid, zweertjes, wondjes, verdikking/verharding, pigmentatie en kale plekken. Ook opvallend gedrag kunnen signalen zijn dat er iets aan de hand is. Denk hierbij aan jeuk; krabben of schudden en aan verminderde vachtverzorging.

E. cuniculi

Wanneer uw konijn de kop schuin houdt kan dat onder andere beteken dat er sprake is van hersenvliesontsteking, middenoorontsteking of een herseninfarct. Een beruchte oorzaak is de parasiet Encephalitozoön cuniculi of ‘E. cuniculi’. Deze parasiet kan bij verschillende dieren en mensen voorkomen, maar is een bekende ziekteverwekker bij het konijn.

Overdracht van de parasiet gebeurt bijvoorbeeld via de placenta van het moederdier op de ongeboren foetus of via direct contact met besmet urine.

De parasiet verspreidt zich met name naar de nieren, hersenen, ruggenmerg of de ogen en dringt daar de lichaamscellen binnen. Vervolgens plant de parasiet zich voort waardoor de cel openbarst. Hierop ontstaat een ontstekingsreactie. De vrijgekomen sporen besmetten omliggende cellen of worden via de urine uitgescheiden. In het weefsel ontstaan pushaarden die langere tijd aanwezig blijven en zo een chronische ontsteking veroorzaken.

Symptomen kunnen zijn:

• Evenwichtsstoornis
• Veel plassen en drinken
• Verlamming van de achterhand
• Oogafwijkingen
• Vermageren
• Scheve stand van de kop

Het is erg lastig om de aanwezigheid van E. cuniculi vast te stellen. Gelukkig kunnen we de parasiet wel bestrijden door verspreiding van de parasiet te verminderen. Daarnaast kunnen we de ontstekingsreacties in de organen behandelen en kunnen we samen met u de secundaire klachten, zoals het niet willen eten, aanpakken. Het is belangrijk om ook de soortgenoten in hetzelfde verblijf in de gaten te houden, eventueel te behandelen en de omgeving goed te reinigen en schoon te houden.

Darmen

Konijnen zijn erg vatbaar voor maag en/of darmstoornissen. Het is van levensbelang om tijdig in te grijpen wanneer uw konijn niet meer wilt eten. Neem daarom bij twijfel altijd contact op met de dierenkliniek en zorg dat u speciale ‘dwangvoeding’ in huis heeft zodat u dit altijd met behulp van een spuitje bij kan geven om de darmen te ondersteunen.

Wanneer uw konijn last heeft van diarree kan dit verschillende oorzaken hebben. Denk hierbij aan wijziging van voedsel of aanwezigheid van darmparasieten. Houdt het in de gaten en neem bij twijfel contact op met de dierenkliniek.

Blaasproblemen

Een gezond konijn zorgt ervoor dat de achterhand schoon is, droog is en de vacht netjes verzorgd is. Wanneer uw konijn last heeft van een natte, onverzorgde onderkant kan dit duiden op blaasproblemen. Andere signalen zijn onder andere:

• Onzindelijkheid
• Sterkte urinegeur
• Verkleurde urine
• Persen bij plassen
• Natte vieze onderkant
• Ontstoken huid

Blaasproblemen kunnen een blaasontsteking, het ontstaan van een blaassteen of het ontstaan van blaaszand tot gevolg hebben. Omdat deze klachten verschillende oorzaken kunnen hebben is het belangrijk om een juiste diagnose te stellen. Dit doen we bijvoorbeeld door middel van het maken van een echo, röntgenfoto, urine- of bloedonderzoek. Op deze manier kunnen we de oorzaak aanpakken en kunnen we herhaling van de problemen helpen voorkomen.

Financiën

Bij ziekte, een spoedsituatie of een chirurgische ingreep kunnen de kosten onverwachts oplopen. Daarom is het verstandig om u te laten informeren over een huisdierenverzekering voor uw konijn. Onze partner PetPlan biedt als enige verzekeringsmaatschappij een huisdierenverzekering voor konijnen aan. Klik hier voor meer informatie.